Έχω μετρήσει τη ζωή μου με κουταλιές καφέ.
T. S. Eliot
Έχω μετρήσει τη ζωή μου με κουταλιές καφέ.
T. S. Eliot
Όσοι αγαπάμε πραγματικά τον καφέ (και είμαστε πολλοί!) γνωρίζουμε ότι το αγαπημένο μας ρόφημα έχει «μαγικές» ιδιότητες για τον οργανισμό και την υγεία μας. Αρκεί βέβαια να κάνουμε κι εμείς ό,τι περνάει από το χέρι μας για τις εκμεταλλευτούμε στο έπακρο!
Μας δίνει ενέργεια, μας κάνει πιο παραγωγικούς και συμβάλει στην πρόληψη ασθενειών... Αυτές είναι μερικές μόνο από τις ευεργετικές ιδιότητες του καφέ, οι οποίες όμως ενισχύονται ή ασθενούν ανάλογα με τις συνήθειές μας. Σε αρκετές περιπτώσεις το πόσο και το πώς πίνουμε τον καφέ μας επηρεάζει αρνητικά τη θετική επίπτωση που έχει στον οργανισμό μας.
Προς και γνώση και συμμόρφωση, ας δούμε πώς άθελά μας «σαμποτάρουμε» τις ευεργετικές ιδιότητες του καφέ! Ακολουθούν συνηθισμένα λάθη που όλοι έχουμε κάνει ή συνεχίζουμε να κάνουμε:
Εκτός του ότι είναι ένα από τα μυστικά για τέλειο espresso, ο φρεσκοαλεσμένος καφές περιέχει λιγότερες ελεύθερες ρίζες από τον συσκευασμένο, αλεσμένο καφέ. Ποιο είναι το πρόβλημα με τις ελεύθερες ρίζες; Μπορεί να προκαλέσουν οξειδωτικό στρες και φλεγμονές. Μήπως είναι καιρός να επενδύσετε στο δικό σας μύλο άλεσης;
Από τη στιγμή που ανοίξετε τη συσκευασία με τον αλεσμένο καφέ της επιλογής σας, αυτός δεν πρέπει να παραμείνει στη συσκευασία, αλλά να αποθηκευτεί σε ένα αεροστεγές δοχείο καφέ. Ο λόγος; Η επαφή του αλεσμένου καφέ με τον ατμοσφαιρικό αέρα αυξάνει τις ελεύθερες ρίζες και μειώνει το ποσοστό των αντιοξειδωτικών στοιχείων, τα οποία βοηθούν την εξουδετέρωση των βλαβερών ελευθέρων ριζών.
Όλοι νομίζουμε ότι ο καφές είναι αυτός που μας κάνει να σηκωνόμαστε από το κρεβάτι, αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν είναι η πρωινή κούπα αυτή που μας δίνει την περισσότερη ενέργεια κατά τη διάρκεια της ημέρας!
Και από πού παίρνουμε ενέργεια; Από την κορτιζόλη, μια ορμόνη της οποίας τα επίπεδα είναι αυξημένα το πρωί και δημιουργεί ένα φυσικό boost ενέργειας στον οργανισμό μας. Έτσι, για να πάρουμε τη δόση ενέργειας που μας προσφέρει ο καφές όταν πραγματικά την χρειαζόμαστε, θα πρέπει να πίνουμε την πρώτη κούπα της ημέρας μεταξύ 10:00 και 12:00 το πρωί, το χρονικό διάστημα που έχει παρατηρηθεί ότι πέφτουν τα επίπεδα της κορτιζόλης.
Στο σημείο αυτό πρέπει να τονίσουμε το εξής: η επιστημονική έρευνα για τα οφέλη του καφέ βρίσκεται σε πολύ αρχικά στάδια και δεν είναι ξεκάθαρη η σχέση του βαθμού καβουρδίσματος με τα οφέλη του καφέ.
Συνεπώς, καλό είναι να επιλέγετε βαθμό καβουρδίσματος με βάση τη γεύση που θέλετε να έχει ο καφές σας. Τόσο το ελαφρύ όσο και το σκούρο καβούρδισμα έχουν ευεργετικές ιδιότητες. Πιο συγκεκριμένα:
Οι ποικιλίες καφέ με ελαφρύ καβούρδισμα (light roast), εκτός από αντιοξειδωτικά στοιχεία, περιέχουν περισσότερο χλωρογενικό οξύ, ένα συστατικό που σταθεροποιεί τα επίπεδα ζαχάρου του αίματος και προλαμβάνει την αύξηση βάρους.
Οι ποικιλίες με σκούρο καβούρδισμα (dark roast) περιλαμβάνουν μεγαλύτερη συγκέντρωση από μελανοιδίνες, οι οποίες έχουν αντιοξειδωτικές, αντικαρκινικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
Τέλος, άλλη μια κλασσική παρανόηση είναι το ότι οι dark roast ποικιλίες έχουν περισσότερη καφεΐνη σε σχέση με τις ligh roast ποικιλίες. Αυτό όχι απλά δεν ισχύει, αλλά ισχύει το ακριβώς αντίθετο. Οι light roast ποικιλίες έχουν περισσότερη καφεΐνη, κι αυτό γιατί το καβούρδισμα τους δεν διαρκεί πολύ, με αποτέλεσμα να διατηρείται η καφεΐνη.
Δύο από τα σημαντικότερα οφέλη του καφέ είναι το ότι σταθεροποιεί τα επίπεδα ζαχάρου στο αίμα και μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Τι γίνεται όμως όταν χάνουμε το μέτρημα με τις κουταλιές ζάχαρης στον καφέ μας; Όπως είναι λογικό, τα παραπάνω οφέλη μειώνονται με κάθε extra κουταλιά ζάχαρης!
Προσοχή, σε καμία περίπτωση δεν υποστηρίζουμε ότι πρέπει να πίνετε τον καφέ σκέτο, αν δεν σας αρέσει. Λίγη ζάχαρη δεν έβλαψε ποτέ κανέναν, όχι όμως τόση όση περιέχεται σε μια σοκολάτα γάλακτος!
Τρεις είναι οι λέξεις που πρέπει να θυμόμαστε: παν μέτρον άριστον! Σε γενικές γραμμές, η συνιστώμενη, ημερήσια ποσότητα καφεΐνης είναι 400mg. Στην παρακάτω εικόνα μπορείτε να δείτε πόση περίπου καφεΐνη περιέχεται σε έξι διαφορετικούς καφέδες και να υπολογίσετε αν βρίσκεστε εντός του ημερήσιου ορίου.
Η υπέρμετρη κατανάλωση καφέ ΔΕΝ ενισχύει σε καμία περίπτωση την ευεργετική δράση του καφέ στον ανθρώπινο οργανισμό και μπορεί να έχει ακόμα και αρνητικές επιπτώσεις για συγκεκριμένες ομάδες ατόμων, όπως αυτοί που έχουν αυξημένη πίεση, διαβήτη ή αγχωτικές διαταραχές.
Είτε είμαστε στο αγαπημένο μας καφέ είτε στο σπίτι, οι περισσότεροι από εμάς - όταν δεν βιαζόμαστε - μπορούμε να κάνουμε παραπάνω από μια ώρα για να πιούμε μια κούπα καφέ! Αυτή η συνήθεια δεν κρύβει κάποιο μεγάλο κίνδυνο για την υγεία μας, όμως όσο περισσότερο χρόνο ο καφές έρχεται σε επαφή με τον αέρα, τόσο μειώνεται η συγκέντρωσή του σε αντιοξειδωτικά στοιχεία και αυξάνεται η οξύτητά του.
Η αυξημένη οξύτητα του καφέ μπορεί να προκαλέσει καούρα στο στομάχι ή δυσκολία στην πέψη, ενώ μπορεί να είναι υπαίτια για την διάβρωση του σμάλτου των δοντιών. Γι' αυτό, καλό είναι να απολαμβάνουμε τον καφέ μας μέσα σε 20 λεπτά από τη στιγμή που ετοιμαστεί.